Na polskim rynku szpitali niepublicznych wyróżniamy dwa rodzaje szpitali: szpitale prywatne oraz szpitale niepubliczne powstałe po przekształceniach (najczęściej z udziałem samorządu terytorialnego, ale w  których udział, nawet 100%, może mieć też podmiot prywatny). Warto podkreślić, że do szpitali niepublicznych powstałych po przekształceniach najczęściej nie można odnosić w pełni zalet i szans związanych z działalnością prywatną, gdyż często te placówki muszą realizować zadania w zakresie ochrony zdrowia społeczności lokalnej. Szpitale niepubliczne powstałe po przekształceniach mogą jednak świadczyć usługi płatne z kieszeni pacjentów. Mogą również zostać przejęte przez podmiot prywatny.

Liczba szpitali niepublicznych w Polsce

Jak wynika z raportu PMR pt. „Rynek szpitali niepublicznych w Polsce 2015. Analiza porównawcza województw i perspektywy rozwoju”, w Polsce działa około 560 niepublicznych szpitali liczących 5 łóżek i więcej, wyłączając szpitale o charakterze wyłącznie uzdrowiskowym, rehabilitacyjnym, sanatoryjnym, opiekuńczym, leczenia uzależnień, nefrologicznym itp. Liczba placówek wzrosła w porównaniu ze styczniem 2014 r., co wynikało z otwierania nowych placówek, wzrostu liczby łóżek do pięciu i więcej w istniejących placówkach oraz przekształceń własnościowych. 

W województwie śląskim znajduje się najwięcej – spośród wszystkich województw - szpitali niepublicznych w Polsce (ponad 100) oraz najwięcej łóżek w takich placówkach (8,3 tys.). Największe nasycenie łóżkami w szpitalach niepublicznych w Polsce występuje w województwie lubuskim, gdzie bardzo aktywne są niepubliczne grupy szpitalne (np. Grupa Nowy Szpital) oraz w województwie pomorskim, gdzie w latach 2013-2015 przekształciła się znaczna liczba szpitali.

Kontrakty szpitali niepublicznych z NFZ

Zdecydowana większość szpitali niepublicznych w Polsce oferuje świadczenia w ramach kontraktów z NFZ. W Polsce wciąż niewielu pacjentów stać na opłacanie drogich świadczeń szpitalnych z własnej kieszeni, stąd podpisanie kontraktu z NFZ jest dla placówki niepublicznej gwarantem pewnego pułapu przychodów i pewnej liczby pacjentów. Dlatego też nawet szpitale prywatne, które początkowo nastawiały się wyłącznie na pacjentów komercyjnych (np. Szpital Medicover), decydują się na podpisywanie kontraktów z NFZ na część oferowanych świadczeń. W przypadku szpitali powstałych z przekształcenia SP ZOZ w spółki prawa handlowego, świadczenia komercyjne stanowią również margines przychodów. Spośród szpitali przeanalizowanych przez PMR, w 2015 r. tylko ok. 19% nie miało podpisanego kontraktu z NFZ na leczenie szpitalne. Odsetek szpitali posiadających kontrakt z NFZ wahał się od 67% w województwie mazowieckim do 92% w województwach łódzkim i opolskim oraz 100% w województwie kujawsko-pomorskim. Łączna wartość kontraktów na leczenie szpitalne w szpitalach niepublicznych w Polsce w 2015 r. wyniosła blisko 6,3 mld zł (dla porównania – w 2013 r. było to 5,6 mld zł).