Polskie Towarzystwo Periodontologiczne, podczas konferencji  prasowej „Zdrowe dziąsła, piękny uśmiech”, przedstawiło najnowsze doniesienia o związku bakterii występujących w zapaleniu przyzębia z chorobą Alzheimera i innymi chorobami ogólnymi oraz o wzrastającym znaczeniu profilaktyki chorób przyzębia w tym kontekście. Zapalenie dziąseł, zapalenie przyzębia i periimplantitis to przewlekłe stany zapalne przyzębia, które w krajach rozwiniętych, w tym w Polsce, dotykają 8 na 10 osób w wieku 35 lat i więcej.

Wyniki badań epidemiologicznych przeprowadzonych w Polsce pod kierownictwem prof. dr hab. Renaty Górskiej w 2014 r. wykazały, że odsetek osób ze zdrowym przyzębiem oscyluje pomiędzy 1,6% w grupie 35-44 lata i 0,8% w grupie 65-74 lata, czyli średnio tylko ok. 1% Polaków nie ma problemów z dziąsłami. Pozostali przebadani potrzebują ukierunkowanego leczenia stomatologicznego z zastosowaniem zabiegów profilaktyczno-leczniczych albo profesjonalnego leczenia periodontologicznego. Podjęcia specjalistycznego leczenia wymaga aż od 20 do 30% przebadanych w zależności od grupy wiekowej.

Jak podkreślają stomatolodzy, zbyt często lekceważymy zmiany próchnicowe oraz choroby przyzębia atakujące naszą jamę ustną. Świadomość społeczna dotycząca chorób przyzębia jest wciąż niewielka, choć istnieją dowody naukowe na ich związek z chorobami sercowo-naczyniowymi, cukrzycą, przewlekłą chorobą nerek, reumatoidalnym zapaleniem stawów i innymi poważnymi chorobami ogólnymi.

Związek chorób przyzębia z chorobą Alzheimera

Ostatnie doniesienia naukowe wskazują na powiązanie pomiędzy bakteriami powodującymi zapalenie przyzębia a chorobą Alzheimera. Według opublikowanych na początku tego roku wyników badań, przeprowadzonych przez naukowców z USA, Polski, Australii i Nowej Zelandii, jedna z głównych bakterii odpowiedzialnych za ciężki przebieg choroby przyzębia, Porphyromonas gingivalis, która posiada niezwykłą zdolność przylegania i wnikania do komórek nabłonka, jest powiązana z chorobą Alzheimera. Naukowcy wykazali w badaniu na myszach, że zakażenie jamy ustnej tą bakterią powoduje pojawienie się jej w mózgu i zapoczątkowanie uszkodzenia tkanki mózgowej.

W tym interesująco zaplanowanym badaniu naukowcy byli w stanie wykazać, że gdy myszy infekowano P. gingivalis, produkowane przez nie toksyczne proteazy pojawiły się  w mózgu,  korelując z podwyższonym stężeniem białka tau i beta-amyloidu – dwu kluczowych w patogenezie choroby Alzheimera białek  – mówi prof. Maria Barcikowska, Przewodnicząca Sekcji Alzheimerowskiej Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Neurologicznego.

Opracowana została cząsteczka neutralizująca szkodliwe działanie bakterii. Substancja ta w badaniach laboratoryjnych była skuteczna w hamowaniu szkodliwego wpływu bakterii P. gingivalis na mózg. Dalsze badania są w toku i w przypadku ich pomyślnego przebiegu istnieje nadzieja na stworzenie skutecznej metody leczenia choroby Alzheimera.

Od ponad 15 lat nie opracowano żadnej nowej metody leczenia demencji, dlatego ważne jest, aby przetestować jak najwięcej podejść w celu zwalczania chorób takich jak choroba Alzheimera. Istotne jest też, abyśmy dokładnie ocenili wszystkie nowe potencjalne metody leczenia i prewencji pod kątem bezpieczeństwa dla ludzi. Będziemy musieli zobaczyć wynik trwającego badania, zanim dowiemy się więcej o jego potencjale jako leczenia choroby Alzheimera – komentuje prof. Maria Barcikowska.

Zdrowe dziąsła

Domowa higiena jamy ustnej jest kluczowa w profilaktyce chorób przyzębia. Odpowiedni dobór pasty czy szczoteczki do zębów może być bardziej istotny niż mogłoby się wydawać. Krwawiące dziąsła są przede wszystkim wynikiem niewłaściwego oczyszczania zębów, związanym ze zbyt krótkim czasem szczotkowania, zbyt małą liczbą szczotkowań w ciągu dnia lub nieumiejętnie stosowaną techniką szczotkowania. Dane z badania wykonanego w 2018 r. podczas akcji „Po Pierwsze Zdrowie” przez prof. Górską i wsp. pokazały, że 5% osób badanych nie szczotkowało  zębów w ogóle, a kolejne 15% wykonywało tę czynność raz w tygodniu. Natomiast 40% nie używało nici dentystycznej” - mówi dr n. med. Beata Golan, dyrektor ds. naukowych Instytutu Blend-a-med Oral-B.