W tym roku Światowy Dzień Reumatyzmu (obchodzony 12 października) odbywa się pod hasłem Don’t Delay. Connect Today. Idea obchodów ma na celu zwrócenie uwagi na wieloletnie opóźnienia diagnostyczne w chorobach reumatycznych i pokazanie kluczowej dla procesu terapeutycznego roli wczesnej diagnostyki. Dziś także o godz. 13.15 w Narodowym Instytucie Geriatrii, Reumatologii i Rehabilitacji im. prof. dr hab. med. Eleonory Reicher w Warszawie  (ul. Spartańska 1) odbędzie się bezpłatne spotkanie poświęcone spondyloartropatiom zapalnym, do których należą: łuszczycowe zapalenie stawów oraz zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa. Spotkanie to poprowadzi kierownik Kliniki Wczesnego Zapalenia Stawów Narodowego Instytutu Geriatrii, Reumatologii i Rehabilitacji w Warszawie, prof. dr hab. n. med. Brygida Kwiatkowska.

Wczesne rozpoznanie spondyloartropatii i wdrożenie odpowiedniego leczenia może znacząco poprawić komfort życia pacjenta. Lekarze oraz organizacje pacjenckie od lat apelują: nie bagatelizujcie objawów, to może być choroba reumatyczna.

Spondyloartropatie zapalne, do których zaliczamy łuszczycowe zapalenie stawów i zesztywniające zapalenie stawów, to wzajemnie powiązana grupa chorób reumatycznych, charakteryzująca się wspólnymi objawami klinicznymi i podobieństwem uwarunkowań genetycznych. W zależności od obszaru, w którym pojawiają się zmiany wyróżniamy dwie postacie choroby: osiową i obwodową.  Postać osiowa charakteryzuje się dolegliwościami ze strony kręgosłupa, a obwodowa niesymetrycznym zapaleniem stawów kończyn dolnych, stawów krzyżowo-biodrowych, ścięgien oraz palców. Wbrew błędnym opiniom, najczęściej ujawniają się u osób młodych, w sile wieku. ZZSK rozpoczyna się z reguły ok. 20.-30. r.ż. Ale zdarzają się także nietypowe okresy początku zachorowania np. przed 18. r.ż, czy po 40. r.ż. Szczyt występowania ŁZS przypada między 35. a 45. r.ż.

"W przypadku zesztywniającego zapalenia stawów kręgosłupa wizyta u internisty często bywa dopiero początkiem długiej drogi do rozpoznania jednostki chorobowej. Lekarze podstawowej opieki zdrowotnej nie mają wystarczającej wiedzy na temat chorób o podłożu reumatycznym i błędnie oceniają sytuację, kierując kroki pacjenta w kierunku innych schorzeń" – ocenia prof. dr hab. n. med. Brygida Kwiatkowska.

Od momentu wystąpienia pierwszych objawów ZZSK do postawienia prawidłowej diagnozy mija średnio od 5 do 10 lat. Niewiele lepiej wygląda kwestia łuszczycowego zapalenia stawów. W początkowym stadium choroby, objawy dermatologiczne i reumatyczne bardzo rzadko idą w parze, co znaczenie utrudnia proces postawienia prawidłowej diagnozy. 

"U większości chorych (75-80%) objawy skórne łuszczycy wyprzedzają pojawienie się zapalenia stawów, więc chory skupia się jedynie na leczeniu dermatologicznym, nie zdając sobie sprawy z postępującej choroby reumatycznej. U tych pacjentów zapalenie stawów obserwujemy zwykle po 7-12 latach od rozpoznania łuszczycy w postaci skórnej. Są jednak przypadki, u których objawy stawowe występują znacznie wcześniej niż objawy skórne (14-20%) i często mylone są z bólem o charakterze przeciążeniowym. U takich osób kluczową rolę odgrywa wnikliwy wywiad rodzinny pod kątem występowania łuszczycy u krewnych pierwszego stopnia, który jest głównym czynnikiem ryzyka"  –podkreśla prof. nadzwyczajny dr hab. n. med. Piotr Leszczyński z Katedry Reumatologii i Rehabilitacji Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu, członek Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Reumatologicznego. 

Niewidoczna na skórze choroba, sieje spustoszenie wewnątrz stawów i organów wewnętrznych, a pacjent latami odwiedza różnych specjalistów nie otrzymując właściwego rozpoznania. Sięgające nawet kilku lat opóźnienia w diagnostyce łuszczycowego zapalenia stawów, skazujące pacjentów na ból i niepełnosprawność do końca życia, to zdaniem Moniki Zientek, prezes Stowarzyszenia 3majmy się razem, efekt nie tylko złej organizacji opieki zdrowotnej w Polsce (długie terminy oczekiwania na wizytę u lekarzy specjalistów), ale również braku wiedzy pacjentów i lekarzy POZ na temat objawów choroby zapalnej stawów.